Kuchnia grecka Kuchnia kreteńska - Grecja, Kreta, Santorini, wyspy greckie
Kuchnia grecka, kreteńska
Kreteńczycy żyją długo a zdrowie zawdzięczają swojej kuchni opartej na :
świeżych owocach i warzywach, oliwie z oliwek, kozim mleku i serach, orzechach i rybach,
czerwonym winie z winogron.
Kuchnia ta wywodzi się z prostej kuchni wiejskiej.
Aby skosztować typowo greckich dań, najlepiej poszukać tawerny z dala od plaży.
Najlepiej gdzieś w górskich wioskach.
ABC potraw greckich :
Horiatiki/Choriatiki:
"Sałatka po grecku" - sałatka z pokrojonych w kostkę pomidorów i ogórków, cebuli pokrojonej w talarki,
posiekanej białej kapusty i sera fety.
/Feta - od niedawna została jako nazwa
zastrzeżona tylko dla takich serów wyprodukowanych w Grecji/
Sałatka jest doprawiana owczym serem, oliwkami i świeżymi ziołami.
Dolmadakija / Dolmades
Ryż zawijany w liściach winogron lub kwiatach cukini
/gołąbki z siekanego mięsa/.
Fasulada zupa fasolowa
Gyros kebab, kawałki mięsa z przyprawami
/czasem zawijane w podpłomyk/
Keftedes
kulki z siekanego mięsa, smażone na oleju.
Moussaka suflet z bakłażanów, jaj i mięsa siekanego, zapiekany w sosie beszamelowym i posypany serem.
Klasyka kuchni greckiej spotykana w wielu odmianach.
Pastitisio / Pasticcio
Niezbyt greckie potrawa, raczej pozostałość po Wenecjanach.
Suflet z makaronu, mięsa siekanego i pomidorów.
Psarósoupa/Kakaviá zupa rybna.
Perdhikes krasates Przepiórki w winie z cytryną - hmmm może ktos jeszcze trafi na ten przysmak.
Souvlakia
Szaszłyk z jagnięcia lub kurczaka grillowany nad otwartym ogniem .
Stifado / Stifadho gulasz z cebulą.
Kawałki cielęciny lub wołowiny duszone w czerwonym winie.
Czasem bywa z zająca - kouneli stifado
Ryby i owoce morza
¦wieże ryby są drogie i nie bywają codziennie dostępne .
W tawernie obok naszego hotelu były zapowiadane raz w tygodniu.
Ryby najczęściej grilluje się /psar scharas/, podlewa zimną oliwą z oliwek i serwuje z cytryną.
Do najbardziej wyszukanych ryb należą: barboúnia (czerwony cefal), tsípoura (leszcz złotogłowy), lavráki
(morski okoń) czy fangrí (leszcz morski).
Najtańsze ryby, to gópes i marídes - maleńkie rybki jedzone wraz z głową i ogonem,
najlepsze z solą i cytryną.
W sezonie ryby bywają małe i suche, dlatego często podawane jest do nich masło.
Większość serwowanych ryb to jednak mrożonki z Egiptu lub północnej Afryki
/potrawy z mrożonek w jadłospisie powinny byc oznaczone skrótem „kat.” /
Z owoców morza spotkamy kałamarnice, krewetki i kalmary.
Przygotowuje się podobnie jak ryby przez grillowanie lub panierce.
Każda nadmorska tawerna zaproponuje: kalamarákia (smażone młode kalmary) i ochtapódi (ośmiornice),
a niekiedy także mídia (małże), kidónia (mięczaki) czy garídes / gharides (niewielkie krewetki).
Krewetki najlepiej smakują w pomidorach z fetą.
Czasem dostaniemy również:
raję, czyli płaszczkę, znaną w Grecji jako platý, seláchi, trígona lub vátos
oraz jeżowce (achiní), zwłaszcza te zabarwione na czerwono,
z których po wypatroszeniu zjada się surową ikrę.
Liczebniki jeden - ena
dwa - dio
trzy - tria
cztery - tesera
pięć - pende
sześć - eksi
siedem - epta
osiem - okto
dziewięć - enea
dziesięć - deka
jedenaście - endeka
trzynaście - dekatria
dwanaście - dodeka
czternaście - dekatesera
piętnaście - dekapende
szesnaście - dekaeksi
siedemnaście - dekaepta
osiemnaście - dekaokto
dziewiętnaście - dekaenea
dwadzieścia - ikosi
kalimera - dzień dobry
kalispera - dobry wieczór
kalinichta - dobranoc
cherete - witam Państwa
jia sou - witam cię
jia sas - witam Was
sto kalo - wszystkiego dobrego
do widzenia - adio
dobranoc - kalinihta
cześć - gia su
proszę - parakalo
dziękuję - efharisto
przepraszam - signomi
smacznego - kali oreksi
ile to kosztuje - poso kani afto
ne - tak
ochi - nie
kala - dobrze
efcharisto - dziękuję
parakalo - proszę
nie - ohi
mały - mikros
duży - megalos
ładny - oreos
brzydki - ashimos
nie rozumiem - den katalaweno
na zdrowie - gia su
nie wiem - den ksero
otwarte - aniktos
zamknięte - klistos
przerwa - dialima
pan/pani - / kirios/kiria
nero - woda
Parakalo ton katalogo - Poproszę kartę dań.
to logariasmo - rachunek
i efimeridha - gazeta
ta tsigara - papierosy
ta spirta - zapałki
to taxi - taksówka
i stassi - przystanek
kafenion - kawiarnia
trapeza - bank
tachidhromion - poczta
farmakion - apteka
taverna - tawerna
poczta - taxidromio
znaczek pocztowy - gramatosimo
jestem z Polski - ime apo tin polonia
Zapytania : Posso kani afto? - Ile to kosztuje?
Borite na mou dhixete ton dhromo? Czy może mi Pan/i pokazać drogę?
gdzie jest... - ... pou enai...
co to jest... - ... ti ine afto...
która jest godzina - ti ora ine
jak się czujesz - pos ise
Ti kanete - Jak się Państwo mają?
jak się nazywasz - pos onomazese
nazywam się... - ... onomazome...
ile masz lat - poson hronon ise
mam ... lat - ... ime ... hronon
chce mi się spać - nistazo
Endaxi - Wszystko jasne?
Pou ine... - Gdzie jest...
Pos sas lene? - Jak się pan/i nazywa?
Przykładowe ceny wynajęcie leżaka / parasola na plaży od 2-3 EUR
tani obiad od 5 EUR
bułka 0,3 EUR
chleb około 0,8-1,0 EUR
arbuzy (1 kg) od 0,5 EUR
winogrona (1 kg) od 1,1 EUR
pizza od 5 EUR
woda (1 l) od 0,6-0,8 EUR
puszka coli od 0,6 - 2,0 EUR
sok w kartonie od 0,6 EUR
piwo w sklepie 0,8-1 EUR
piwo w barze od 2 EUR
kawa od 1,5 EUR
porcja lodów od 0,5 EUR
jogurt około 1 EUR
ser żółty (1 kg) od 5 EUR
kartka pocztowa około 0,3 EUR
naczek na kartkę około 0,5 EUR